Wat is hoogteziekte?

Hoogteziekte is een verzamelnaam voor syndromen die ontstaan bij verblijf op grote hoogte. De ziekteverschijnselen kunnen optreden bij verblijf op grote hoogte of bij een snelle stijging, als mensen daar onvoldoende aan gewend zijn. De oorzaak is het lage zuurstofgehalte van de lucht, waardoor het zuurstofgehalte in het bloed daalt en klachten kunnen ontstaan. Het lichaam heeft tijd nodig om zich aan het lagere zuurstofgehalte aan te passen (acclimatiseren).

In welke landen kun je er last van krijgen?

Hoogteziekte komt meestal voor op hoogtes boven 2500 meter. Je kunt dit krijgen als je bijvoorbeeld een berg of vulkaan gaat beklimmen. Zuid-Amerikaanse landen zoals Peru, Bolivia en Chili hebben ook steden op deze hoogte. Ook in Nepal en China kun je bijvoorbeeld last krijgen van het hoogteverschil. 

Wat zijn de symptomen van hoogteziekte?

Klachten van milde hoogteziekte ontstaan meestal enkele uren tot een dag na aankomst op grote hoogte. De verschijnselen bestaan uit hoofdpijn en minstens één van volgende symptomen: misselijkheid en/of braken, slaapstoornissen, duizeligheid en/of zwakte. In het begin zijn de symptomen mild. Hoofdpijn moet als alarmsymptoom gezien worden. Gemiddeld duren de klachten enkele dagen. De aandoening is goedaardig op voorwaarde dat je niet verder stijgt zolang er klachten zijn. Milde hoogteziekte kan overgaan in ernstige hoogteziekte. De hoofdpijn en de kortademigheid verergeren en treden ook in rust op, met name ’s nachts. Bij ernstige hoogteziekte moet je onmiddellijk afdalen. Onbehandeld kan hoogteziekte leiden tot vocht in de longen en hersenen (long- en hersenoedeem), met coma en de dood als gevolg.

Wie kunnen er ziek worden en wie lopen extra risico?

Hoe hoger het verblijf of hoe sneller de stijging, hoe groter de kans op hoogteziekte. Over het algemeen treden de verschijnselen pas op boven de 2500 meter. De gevoeligheid voor hoogteziekte verschilt echter per persoon, waardoor ook op lagere hoogte klachten kunnen optreden. Reizigers met bepaalde aandoeningen, zoals een hart- en/of longaandoening of een bloedafwijking kunnen, eerder, meer of ernstigere klachten van hoogteziekte krijgen.

Inenten tegen hoogteziekte

Er is geen vaccinatie tegen hoogteziekte. Je kunt de volgende maatregelen nemen om het te voorkomen:

• Acclimatiseer eerst minstens 2 nachten op middelmatige hoogte (1500-2500m).
• Als je rechtstreeks tot 2500 meter of hoger vliegt, kun je beter eerst een aantal dagen acclimatiseren op die hoogte alvorens je verder stijgt. De kans op klachten is wel aanwezig.
• Adaptatie kan bevorderd worden door beperkte inspanning en door overdag hoger te klimmen dan men ’s nachts slaapt (climb high, sleep low).
• Vermijd zware inspanning de eerste 2 dagen boven 2500 meter.
• Stijg boven 3000 meter niet meer dan 500 meter per overnachting.
• Breng na elke stijging van meer dan 500 m minstens 2 nachten op dezelfde hoogte door.
• Drink voldoende, d.w.z. een aantal liter per dag.
• Gebruik geen alcohol of slaapmiddelen.
• Zorg voor een flexibel reisschema, zodat je bij hoogteziekte een paar dagen kunt rusten.
• Om het acclimatiseren te bevorderen kan een medicijn voorgeschreven worden: acetazolamide (Diamox®).
• Overleg met je arts als je een bepaalde aandoening, zoals een hart- en/of longaandoening of een bloedafwijking hebt.
• Ga na hoe de medische zorg bij je reis naar grote hoogte geregeld is. Bedenk dat de toegang tot medische zorg beperkt kan zijn bij verblijf in afgelegen gebieden.