Heel veel mensen krijgen tijdens het reizen last van diarree, zeker als het gaat om reizen naar niet-westerse landen. Reizigersdiarree kan worden veroorzaakt door een groot aantal verschillende bacteriën, virussen en parasieten. Meestal zijn de klachten mild en gaat het vanzelf over. Met name bij jonge kinderen, ouderen en mensen die diuretica (plastabletten) gebruiken is er een risico op uitdroging.
Waar komt het voor?
Reizigersdiarree kan overal ter wereld optreden, maar reizigers naar het Midden-Oosten, Zuid- en Zuidoost-Azië, Afrika en Midden- en Zuid-Amerika lopen de grootste kans.
Hoe loop je het op?
De bacteriën, virussen of parasieten die reizigersdiarree veroorzaken krijg je binnen door het drinken van verontreinigd water of door het eten van besmet voedsel. Sommige veroorzakers van diarree zijn zo besmettelijk dat je ze ook kunt krijgen via bijvoorbeeld een deurklink of kraan die door een zieke is aangeraakt. Factoren die meespelen in de kans op reizigersdiarree zijn onder meer je reisbestemming, je reisomstandigheden en culinaire voorkeuren. Verder is de kans om ziek te worden groter bij mensen met een verminderde productie van maagzuur, bijvoorbeeld door gebruik van maagzuurremmers.
Wat geeft het voor klachten?
De verschijnselen zijn deels afhankelijk van de oorzaak van de diarree. Meestal ontstaat de diarree binnen enkele dagen na het binnenkrijgen van de ziekteverwekker. Meestal is er 3 tot 10 keer per dag brijige tot waterige ontlasting, en spontaan herstel na 1 tot 5 dagen. Ernstige ziekte is zeldzaam. Koorts, braken en bloederige diarree komen bij 10% van de reizigers met diarree voor.
Hoe kun je het voorkomen?
Het is niet altijd mogelijk om reizigersdiarree te voorkomen, maar je kunt een aantal maatregelen nemen om de kans erop kleiner te maken. Met deze maatregelen beperk je ook de kans op het oplopen van een aantal andere infecties, zoals buiktyfus.
- Na toiletgebruik en voor het eten goed handen wassen met water en zeep of reinigen met handalcohol
- Geen leidingwater maar water uit afgesloten, ongeopende flessen drinken
- Geen ijsklontjes of koude melkproducten (roomijs, melk, yoghurt) gebruiken
- Geen rauwkost, salades of ongeschild fruit eten
- Fruit zelf schillen
- Uitsluitend goed gekookt of doorbakken vlees of vis (inclusief schaal- of schelpdieren) eten
- Uitsluitend vers bereid en voldoende verhit voedsel eten
Wat moet je doen als je toch ziek wordt?
Uitdroging voorkomen
Als je toch diarree krijgt is het belangrijk om te zorgen dat je niet uitdroogt. Zorg dat je voldoende drinkt en neem zo nodig orale rehydratie solutie (ORS). ORS is een speciale zout-suikeroplossing die helpt om uitdroging te voorkomen.
Diarreeremmers
Daarnaast kun je het middel loperamide (Imodium®, Diacure®, Diarem®) gebruiken als diarreeremmer. Loperamide mag niet worden gebruikt door kinderen jonger dan 2 jaar en zwangeren. Gebruik ook geen loperamide bij diarree met bloed en/of slijm.
Antibiotica
Het slikken van antibiotica bij diarree is meestal niet nodig. Bovendien werken antibiotica maar tegen een deel van de bacteriën en werken ze helemaal niet tegen virussen. Wanneer je bijvoorbeeld een verminderde afweer hebt kan het zijn dat je wel antibiotica meekrijgt van de reizigersverpleegkundige. Je krijgt daarbij dan instructies over wanneer en hoe je deze moet innemen.
Medische hulp
In de volgende gevallen is het verstandig een arts te raadplegen:
- Diarree met bloed en slijm of met koorts (>38,5°C)
- Bij zwangeren, kinderen van 2 jaar en jonger en mensen vanaf 70 jaar die langer dan 24 uur diarree hebben of aanhoudend braken