Dengue, ook wel knokkelkoorts genoemd, is de belangrijkste door muggen overgedragen virusinfectie ter wereld. De ziekte verloopt meestal mild maar kan ook ernstig zijn. Er is sinds het voorjaar van 2023 een vaccin beschikbaar.
Waar komt het voor?
Dengue komt in grote delen van de wereld in tropische en subtropische gebieden voor. In grote delen van Afrika, Azië, Centraal- en Zuid-Amerika en het Caribisch gebied kun je dengue oplopen. De laatste jaren is er wereldwijd een toename van het aantal gevallen van dengue.
Hoe loop je het op?
Het Denguevirus wordt overgedragen door muggen van de soort Aedes, onder meer door de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus). Dit zijn andere muggen dan de muggen die malaria overbrengen, maar ze kunnen naast dengue wel andere ziektes bij zich dragen, waaronder chikungunya, zika en gele koorts. Deze muggensoorten bijten vooral overdag.
Wat geeft het voor klachten?
Meestal verloopt een infectie met het Denguevirus ongemerkt, maar een deel van de mensen krijgt wel klachten. Dan ontstaat ongeveer 5 tot 7 dagen na de beet van een geïnfecteerde mug koorts, vaak met hevige hoofdpijn of pijn achter de ogen, rode huiduitslag en pijn in de gewrichten. De klachten verdwijnen meestal spontaan binnen 1 tot 2 weken.
Er zijn vier types van het Denguevirus, die je allemaal 1x kunt krijgen; na een infectie heb je afweer opgebouwd tegen dat type virus, maar niet tegen de andere 3. De eerste keer dat iemand dengue krijgt verloopt de infectie vrijwel altijd mild. Bij de tweede infectie is er een grotere kans op een ernstig verloop van de infectie, al is deze kans nog steeds klein. Ernstige dengue kan gepaard gaan met bloedingen, shock en schade aan organen en kan zelfs fataal verlopen. Derde en vierde infecties verlopen weer vrijwel altijd zonder of met milde klachten.
Hoe kun je het voorkomen?
Je kunt dengue voorkomen door goede voorzorgsmaatregelen te nemen tegen muggenbeten. Lees hier meer over muggenwerende maatregelen.
Daarnaast is er sinds het voorjaar van 2023 een vaccin verkrijgbaar dat bescherming geeft tegen alle vier de types van het virus. Het vaccin is vooral bedoeld voor mensen die al een keer dengue gehad hebben, omdat bij een tweede infectie de kans op een ernstig beloop groter is. Ook mensen die langdurig of vaak in denguegebied gaan verblijven kunnen in aanmerking komen voor het vaccin. Het is belangrijk om voor de reis een volledige serie van twee vaccinaties, met een tussentijd van 3 maanden, af te ronden. Het is dus belangrijk om op tijd een afspraak te maken als u deze vaccinatie nodig heeft. Hoelang het vaccin bescherming blijft geven is nog niet zeker.
Vaccinatie: Denguevaccin (Qdenga). Twee injecties met 3 maanden ertussen. Beschermingsduur nog onbekend.