Gele koorts wordt veroorzaakt door een virus dat wordt overgebracht door muggen. Bij een klein deel van de mensen die het virus krijgen verloopt het zeer ernstig, waarbij er onder meer een leverontsteking met geelzucht kan optreden. Er is een zeer effectief vaccin, maar voor mensen met een verminderde afweer kan het vaccin gevaarlijk zijn.
Waar komt het voor?
Gele koorts komt voor een aantal landen in van sub-Sahara Afrika en Zuid-Amerika, waaronder in Peru, Bolivia en Brazilië. In Azië komt geen gele koorts voor.
Hoe loop je het op?
Het Gele koortsvirus wordt overgedragen door muggen van de soort Aedes, onder meer door de gele koortsmug (Aedes aegypti). Dit zijn andere muggen dan de muggen die malaria overbrengen, maar ze kunnen naast dengue wel andere ziektes bij zich dragen, waaronder chikungunya, zika en dengue. Deze muggensoorten bijten vooral overdag.
Wat geeft het voor klachten?
Gele koorts kan zonder klachten verlopen, maar bij een deel van de mensen ontstaan er 2 tot 9 dagen na een beet van een geïnfecteerde mug klachten. Dit kan beperkt blijven tot een mild griepachtig ziektebeeld maar kan ook zeer ernstig verlopen met een ernstige ontsteking van de lever en nieren. Er zijn geen medicijnen om het virus te remmen. De ernstige variant verloopt vaak dodelijk.
Hoe kun het voorkomen?
Omdat gele koorts zo ernstig kan verlopen is het zeer belangrijk je te laten vaccineren als je reist naar gebieden waar gele koorts voorkomt. Ongevaccineerd naar deze landen reizen wordt met klem afgeraden. Daarbij stellen landen vaccinatie soms verplicht bij binnenkomst.
Het gele koortsvaccin is zeer effectief en geeft na 1 injectie levenslange bescherming. Het vaccin bevat verzwakte maar nog levende virusdeeltjes. Voor gezonde mensen is dit niet gevaarlijk maar mensen met een verminderde afweer kunnen ziek worden van het vaccin. Dit geldt bijvoorbeeld voor mensen die afweerremmende medicijnen gebruiken voor reuma of colitis. Reizen naar hoogrisicogebied voor gele koorts moeten we aan deze mensen soms afraden, omdat zowel het vaccin als de infectie voor hen gevaarlijk kunnen zijn. Ook bij mensen boven de 60 jaar en kinderen tussen 6 en 9 maanden is er meer kans op bijwerkingen van het vaccin en is het belangrijk de risico’s van het vaccin zorgvuldig af tegen het risico om gele koorts op te lopen. Kinderen onder de 6 maanden mogen het vaccin niet krijgen.
Daarnaast is het belangrijk om goede voorzorgsmaatregelen te nemen tegen muggenbeten. Lees hier meer over muggenwerende maatregelen.
Vaccinatie: Gele koortsvaccin (Stamaril). Eenmalige injectie, beschermingsduur levenslang
