Poliomyelitis, ook wel polio genoemd, is een zeer besmettelijke virusziekte die kan leiden tot blijvende invaliditeit. Door wereldwijde vaccinatieprogramma’s is polio zeer sterk teruggedrongen, en komt het nog maar in een beperkt aantal landen voor. Ook in Nederland wordt sinds 1950 aan alle kinderen vaccinatie aangeboden. Als je reist naar een gebied waar een uitbraak van polio gaande is kan het zijn dat een recente vaccinatie verplicht wordt gesteld door het land van bestemming.
Waar komt het voor?
Polio komt nog voor in Pakistan en Afghanistan. In andere gebieden, waaronder West-Afrika, komen af en toe uitbraken voor.
Hoe loop je het op?
Het poliovirus komt het lichaam binnen via de mond- en keelholte. Mensen kunnen geïnfecteerd raken door kleine druppeltjes die door een zieke worden uitgehoest. Het virus zit ook in de ontlasting van een zieke en kan bij slechte handhygiëne bij iemand anders via de handen in de mond terechtkomen.
Wat geeft het voor klachten?
In het overgrote deel van de gevallen verloopt een infectie met het poliovirus zonder verschijnselen. Een klein deel van de mensen krijgt griepachtige verschijnselen en in een nog kleiner deel van de gevallen verspreidt het virus zich daarbij via de bloedbaan en dringt het vervolgens het ruggenmerg binnen. Dit kan verlammingen tot gevolg hebben. Een paar procent van de patiënten met verlammingen overlijdt omdat de zenuwen van slik- of ademhalingsspieren worden aangetast. De overige patiënten houden vaak blijvende verlammingen. Bij een deel van de mensen met een verlamming kan jaren na de infectie opnieuw spierzwakte, spierpijn, vermindering van spierweefsel en moeheid ontstaan. Dit wordt ook wel het postpoliosyndroom genoemd.
Hoe kun je het voorkomen?
Polio is te voorkomen door vaccinatie. De meeste mensen die na 1950 in Nederland of een ander westers land zijn geboren, zijn bijna allemaal als kind gevaccineerd. In Nederland gebeurt dit met een combinatievaccin tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP). Na een volledige vaccinatieserie is de bescherming tegen polio levenslang. Landen waar een uitbraak van polio gaande is eisen soms een bewijs van een recente poliovaccinatie. Dit kan een reden zijn om de vaccinatie toch een keer te herhalen.
De levenslange bescherming geldt overigens niet voor de andere infecties in het combinatievaccin. Daarom is een reis vaak toch een reden om deze vaccinatie te herhalen (zie ook de informatie over difterie en tetanus).
Vaccinatie: DTP of DKTP-vaccin (verschillende merken)